Wat is de WBTR?
Alle verenigingen en stichtingen in Nederland moeten vanaf 1 juli 2021 voldoen aan de nieuwe Wet Bestuur Toezicht Rechtspersonen (WBTR).
De wet is bedoeld om wanbestuur en onverantwoordelijk financieel beheer binnen besturen te voorkomen. In de wet worden de regels voor ‘goed bestuur’ aangescherpt.
Waarom is deze wet belangrijk voor vrijwilligersorganisaties?
Veel vrijwilligersorganisaties zijn een vereniging of stichting en vallen dus onder de nieuwe WBTR. De wet legt verplichtingen op én er zijn sancties aan gekoppeld. Daarom is het belangrijk dat je al je zaken voor 1 juli 2021 goed op orde hebt én dat aantoonbaar kunt maken. Doe je dat niet dan lopen jouw bestuursleden onnodig risico’s.
Wat gaat er dan veranderen?
Het bestuur en het toezicht op bestuur van verenigingen en stichtingen moet op 10 punten (zie ook de quickscan WBTR) voldoen aan een reeks nieuwe eisen en verplichtingen. In sommige gevallen moet je daarvoor ook de statuten wijzigen bij de notaris. Hiervoor krijg je 5 jaar de tijd, maar het wijzigen van statuten is niet voldoende en zelfs niet het belangrijkste om vervelende verrassingen in de toekomst te voorkomen.
Sancties
De belangrijkste sanctie waarmee je rekening moet houden is dat volgens de WBTR bestuursleden persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld bij schulden of een faillissement van de organisatie. Ook als één van de bestuursleden fraude pleegt, is het gehele bestuur aansprakelijk.
Welke gevolgen heeft dit voor mijn organisatie?
Veel organisaties vragen zich af welke gevolgen de WBTR heeft voor het bestuur en wat ze precies in de statuten aan moeten passen. Hierop is geen eenduidig antwoord te geven. Het hangt af van hoe het bestuur en het toezicht op het bestuur binnen een organisatie is vormgegeven en wat in de statuten staat.
Hoe maak ik mijn organisatie WBTR-proof?
Er zijn drie mogelijkheden:
1. Zelf uitzoeken
Je gaat zelfstandig aan de slag. Op het internet zijn alle teksten en eisen te vinden. Voordeel: je maakt geen kosten. Nadeel: het kost veel tijd en je kunt niet goed checken of je het juridisch sluitend hebt gemaakt.
2. Jurist of notaris inschakelen
Je kunt juridisch advies vragen en/of alles direct met de notaris regelen. (Je moet er toch naar toe vanwege de verplichte wijziging van de statuten) Voordeel: het bespaart veel tijd en je weet zeker dat alles juridisch goed geregeld is. Nadeel: hoge kosten.
3. Stappenplan gebruiken
Je maakt gebruik van het ‘Stappenplan WBTR’ dat het Instituut Verenigingen Branches en Beroepen (IVVB) samen met enkele grote koepelorganisaties en het NOV (overkoepelend orgaan voor vrijwilligersorganisaties) heeft gemaakt. Het is bedoeld om kleinere vrijwilligersorganisaties te helpen om te voldoen aan de WBTR. Met dit online stappenplan krijg je snel inzicht in wát je moet doen en hóe je het moet doen. Het stappenplan is samengesteld door een werkgroep van deskundigen op bestuurlijk gebied en is gekoppeld aan een helpdesk waar juridisch adviseurs al je vragen kunnen beantwoorden.
Voordeel: Het bespaart je veel uitzoekwerk en je kunt ervan uitgaan dat bij goed gebruik van het stappenplan en de helpdesk juridisch goed zit. Nadeel: kosten (€ 120 excl. btw) Een flink bedrag, maar altijd nog minder dan de kosten voor juridisch adviseurs. Bovendien bespaart het je extra notariskosten bij het (verplicht) wijzigen van de statuten, immers via het stappenplan heb je dit al een heel eind voorbereid, zodat je minder uren bij de notaris nodig hebt.
Meer informatie
Achtergronden van de nieuwe wet zijn te vinden op www.wbtr.nl. Wil je checken wat de gevolgen zijn van de WBTR voor jouw vereniging of stichting? Doorloop dan deze checklist van het NOV. Wil je meer weten over de checklist dan kun je contact opnemen met Ronald Hetem: r.hetem@nov.nl.
